Matte Box Là Gì Và Công Dụng Trong Quay Phim Chuyên Nghiệp

1. Matte Box Là Gì?

Matte box là một phụ kiện gắn ở đầu ống kính máy quay, đóng vai trò kiểm soát ánh sáng và giảm thiểu hiện tượng lóe sáng (flare) trong quá trình quay phim. Thiết bị này hoạt động tương tự như một tấm chắn ánh sáng, giúp ngăn các tia sáng không mong muốn lọt vào khung hình, từ đó duy trì độ tương phản và chiều sâu cho hình ảnh. Trong các sản phẩm điện ảnh, TVC hoặc MV ca nhạc, matte box được xem như công cụ không thể thiếu để đạt được hình ảnh chuyên nghiệp và nhất quán. Nhờ khả năng kiểm soát ánh sáng tối ưu, matte box giúp người quay chủ động hơn trong việc định hình phong cách hình ảnh ngay từ bước ghi hình, thay vì phải phụ thuộc quá nhiều vào hậu kỳ.

>>> Tìm hiểu thêm về: Matte box tại Hoằng Quân

2. Cấu Tạo Của Matte Box

Một matte box tiêu chuẩn thường được cấu thành từ ba bộ phận chính: khung che sáng, khe gắn filter, và hệ thống gắn kết với ống kính. Phần khung che sáng có thể điều chỉnh linh hoạt, giúp hạn chế ánh sáng thừa từ các hướng khác nhau. Khe gắn filter cho phép người quay chèn nhiều lớp filter như ND, CPL hoặc diffusion để tạo hiệu ứng màu sắc mong muốn. Ngoài ra, hệ thống gắn kết của matte box có thể là dạng clip-on hoặc dạng rod support, giúp cố định chắc chắn và đảm bảo cân bằng trong quá trình quay. Chính nhờ cấu trúc thông minh này, matte box không chỉ giúp bảo vệ ống kính mà còn mở rộng khả năng sáng tạo cho người sử dụng.

2.1. Matte Box Clip On

Matte box clip-on có thiết kế nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ và dễ dàng thao tác, phù hợp cho các dòng máy mirrorless hoặc DSLR. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những người quay phim tự do, cần di chuyển linh hoạt và thiết lập nhanh chóng. Tuy nhiên, do hạn chế về kích thước, loại matte box này chỉ hỗ trợ số lượng filter nhất định và không tương thích với các lens lớn. Dù vậy, với ưu điểm gọn nhẹ và tính tiện dụng cao, matte box clip-on vẫn được nhiều người quay phim trẻ hoặc làm vlog ưa chuộng.

2.2. Matte Box Rod Support

Khác với clip-on, matte box dạng rod support được gắn cố định trên hệ thống thanh 15mm hoặc 19mm, thường thấy trong các rig quay phim chuyên nghiệp. Nhờ cấu trúc vững chắc, matte box dạng này có thể chịu tải tốt và hỗ trợ nhiều phụ kiện khác như follow focus hoặc motor điều khiển. Đây là loại matte box được các đoàn phim, TVC hoặc studio sản xuất lớn tin dùng nhờ khả năng ổn định và tính mở rộng cao. Dù giá thành cao hơn, matte box rod support mang lại sự linh hoạt và hiệu suất tối ưu khi làm việc trên set quay chuyên nghiệp.

3. Tác Dụng Của Matte Box Trong Quay Phim

Matte box là công cụ hỗ trợ mạnh mẽ giúp nhà quay phim kiểm soát ánh sáng, giảm flare và ghosting – hai yếu tố làm giảm độ tương phản và chi tiết của khung hình. Bằng cách che chắn ánh sáng thừa, matte box mang lại hình ảnh có chiều sâu, cân bằng sáng tốt và sắc nét hơn. Ngoài ra, khi kết hợp với các loại filter khác nhau, người quay có thể dễ dàng thay đổi tông màu, độ sáng hoặc độ mềm của ánh sáng mà không cần can thiệp quá nhiều vào phần mềm hậu kỳ. Chính vì vậy, matte box trở thành thiết bị không thể thiếu trong mọi dự án quay phim chuyên nghiệp.

3.1. Kiểm Soát Ánh Sáng Hiệu Quả

Khi quay ngoài trời, ánh sáng mặt trời chiếu xiên hoặc phản xạ từ mặt nước, kính, kim loại thường gây ra hiện tượng lóa hoặc chói. Matte box giúp loại bỏ các tia sáng thừa này, giữ cho khung hình ổn định và có độ tương phản cao. Việc kiểm soát ánh sáng hiệu quả không chỉ giúp hình ảnh rõ ràng hơn mà còn tăng chiều sâu thị giác, đặc biệt trong các cảnh quay có độ sáng mạnh.

3.2. Dễ Dàng Kết Hợp Với Filter

Một trong những ưu điểm lớn nhất của matte box là khả năng gắn nhiều filter cùng lúc. Người quay có thể sử dụng filter ND để giảm sáng, CPL để loại bỏ phản chiếu, hoặc diffusion để làm mềm ánh sáng. Việc thay đổi filter trở nên nhanh chóng và tiện lợi, không làm gián đoạn quá trình quay. Đây là yếu tố giúp matte box được đánh giá cao trong các dự án quay đòi hỏi sự linh hoạt và chính xác về ánh sáng.

3.3. Tăng Tính Chuyên Nghiệp Cho Thiết Lập Máy

Matte box không chỉ hỗ trợ kỹ thuật mà còn mang lại vẻ ngoài chuyên nghiệp cho toàn bộ hệ thống quay. Một rig máy quay có matte box sẽ tạo cảm giác vững chắc, chỉn chu và “cinematic” hơn, đặc biệt trong môi trường làm việc với ekip hoặc khách hàng cao cấp. Việc đầu tư vào matte box không chỉ là lựa chọn về hiệu năng mà còn là yếu tố thể hiện sự chuyên nghiệp và nghiêm túc trong công việc.

4. Phân Loại Matte Box Trên Thị Trường

Hiện nay, matte box được chia thành hai nhóm chính: dòng cơ bản cho người mới và dòng chuyên nghiệp cho các đoàn quay lớn. Mỗi loại có đặc điểm riêng về thiết kế, vật liệu, trọng lượng và khả năng tương thích. Việc lựa chọn matte box phù hợp phụ thuộc vào mục đích sử dụng, ngân sách và hệ thống máy quay mà bạn đang có.

4.1. Matte Box Cơ Bản

Matte box cơ bản thường được làm từ nhựa ABS hoặc nhôm nhẹ, dễ thao tác và có giá thành phải chăng. Đây là lựa chọn phổ biến cho người mới tập quay, vlog hoặc các dự án nhỏ. Dù không hỗ trợ nhiều filter, nhưng matte box cơ bản vẫn đảm bảo khả năng che sáng hiệu quả, giúp cải thiện đáng kể chất lượng hình ảnh so với quay trần ống kính.

4.2. Matte Box Chuyên Nghiệp

Ở phân khúc cao hơn, matte box chuyên nghiệp được chế tạo từ sợi carbon hoặc hợp kim nhôm siêu nhẹ, hỗ trợ nhiều filter và tương thích với hệ rig tiêu chuẩn. Dòng này được thiết kế cho các dự án phim, TVC hoặc quảng cáo đòi hỏi độ ổn định cao. Với khả năng tùy chỉnh đa dạng, matte box chuyên nghiệp mang lại hiệu suất tối đa và giúp ekip làm chủ hoàn toàn ánh sáng trong mọi bối cảnh quay.

5. Cách Sử Dụng Matte Box Hiệu Quả

Để đạt hiệu quả tối đa, bạn cần chọn matte box tương thích với kích thước ống kính và hệ thống rig. Khi lắp đặt, nên kiểm tra kỹ góc che sáng để tránh bị vignette (tối góc khung hình). Ngoài ra, hãy đảm bảo filter được vệ sinh sạch trước khi quay để duy trì độ trong suốt và sắc nét của hình ảnh. Việc hiểu rõ cách kết hợp filter ND, CPL hoặc diffusion trong matte box sẽ giúp bạn chủ động tạo ra khung hình cân bằng, mang đậm phong cách điện ảnh.

6. Bảo Quản Và Vệ Sinh Matte Box

Để matte box luôn hoạt động ổn định, việc bảo quản đúng cách là điều cần thiết. Sau mỗi buổi quay, hãy tháo filter và cất riêng vào hộp chống sốc để tránh trầy xước. Dùng khăn microfiber hoặc chổi quét bụi chuyên dụng để vệ sinh phần khung che sáng và khe filter. Tránh để thiết bị trong môi trường ẩm hoặc nhiệt độ cao vì có thể làm hỏng lớp phủ chống chói. Kiểm tra định kỳ các ốc siết và khớp nối để đảm bảo matte box luôn chắc chắn và sẵn sàng cho mọi dự án quay phim.

Mảnh ghép hoàn hảo cho set quay điện ảnh

Matte box không chỉ là phụ kiện hỗ trợ ánh sáng mà còn là công cụ quan trọng giúp nâng tầm chất lượng hình ảnh trong quay phim chuyên nghiệp. Nhờ khả năng giảm flare, kết hợp filter linh hoạt và tạo độ sâu thị giác, matte box giúp bạn đạt được kết quả hình ảnh “cinematic” ngay từ bước ghi hình.

Nếu bạn đang tìm kiếm matte box chính hãng, chất lượng cao, hãy tham khảo tại Hoằng Quân – nhà phân phối thiết bị quay phim và chụp ảnh chuyên nghiệp được nhiều nhà sáng tạo tin tưởng. Đội ngũ Hoằng Quân luôn sẵn sàng tư vấn, giúp bạn chọn được phụ kiện phù hợp nhất cho từng setup máy và phong cách sáng tác.